Hội thảo khoa học: “Một số vấn đề lý luận và thực tiễn về phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số và xây dựng con người Quảng Ninh trong kỷ nguyên mới”

GS,TS Nguyễn Xuân Thắng, Ủy viên Bộ Chính trị, Giám đốc Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh, Chủ tịch Hội đồng Lý luận Trung ương dự, chỉ đạo và chủ trì hội thảo. Cùng chủ trì có các đồng chí: TS Hoàng Trung Dũng, Ủy viên Trung ương Đảng, Tổng Biên tập Tạp chí Cộng sản; PGS,TS Nguyễn Mạnh Hùng, Phó Giám đốc Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh, Phó Chủ tịch Hội đồng Lý luận Trung ương; Vũ Quyết Tiến, Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch Ủy ban Mặt trận tổ quốc Việt Nam tỉnh Quảng Ninh; Nguyễn Hồng Dương, Ủy viên BTV Tỉnh ủy, Trưởng Ban Tuyên giáo và Dân vận tỉnh ủy Quảng Ninh.

GS,TS Nguyễn Xuân Thắng - Ủy viên Bộ Chính trị, Giám đốc Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh, Chủ tịch Hội đồng Lý luận Trung ương - phát biểu chỉ đạo và đề dẫn hội thảo

Dự hội thảo có các chuyên gia, nhà khoa học, nhà nghiên cứu, hoạt động thực tiễn của Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh, Tạp chí Cộng sản, Văn phòng Chính phủ, tỉnh Quảng Ninh, Hội Triết học và các viện nghiên cứu.

Hội thảo là hoạt động thiết thực nhằm triển khai thắng lợi các nghị quyết chiến lược của Đảng; khơi thông và huy động mọi nguồn lực, xác định các động lực mới, đề ra các giải pháp đột phá để Quảng Ninh phát triển nhanh và bền vững, trở thành hình mẫu, điểm sáng nổi bật trong quá trình thực hiện 4 chuyển đổi mang tính thời đại: chuyển đổi số, chuyển đổi xanh, chuyển đổi năng lượng, chuyển đổi cơ cấu và chất lượng nguồn nhân lực; góp phần vào việc hoàn thiện dự thảo các Văn kiện trình Đại hội XIV của Đảng.

Phát biểu khai mạc và đề dẫn hội thảo, GS,TS Nguyễn Xuân Thắng, Ủy viên Bộ Chính trị, Giám đốc Học viện, Chủ tịch Hội đồng Lý luận Trung ương nhấn mạnh: Quảng Ninh có một vị trí, vai trò rất đặc biệt và nổi bật - là cực tăng trưởng quan trọng trong tam giác Hà Nội - Hải Phòng - Quảng Ninh, là cửa ngõ phía Đông Bắc của Tổ quốc, là địa bàn hội tụ của các di sản thiên nhiên và văn hoá, Quảng Ninh không chỉ có tiềm năng và nguồn lực phát triển to lớn, vượt trội mà còn là một trong những địa phương đi sớm, tiên phong về đổi mới tư duy phát triển, chuyển đổi mô hình tăng trưởng từ “nâu” sang “xanh”. Quảng Ninh cũng đang nổi lên như một “đấu thủ” mang tầm khu vực của hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo. 

Các đồng chí chủ trì hội thảo

Từ các chủ trương, nghị quyết của Đảng bộ tỉnh đến các chương trình hành động, Quảng Ninh nhất quán coi xây dựng con người Quảng Ninh - công dân số, công dân du lịch, công dân biển, công dân biên giới - vừa là điều kiện, vừa là thước đo thành công của mọi chính sách theo phương châm “địa phương quyết, địa phương làm, địa phương chịu trách nhiệm”. Những con số, thành tựu đó cho thấy Quảng Ninh đã và đang kiên định triết lý phát triển: lấy con người là trung tâm, là chủ thể, là nguồn lực chủ yếu và là mục tiêu của phát triển; lấy khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số là động lực then chốt, và tích hợp lại, xác định đây là con đường ngắn nhất để hội tụ, lan tỏa, và bứt phá đi lên, GS,TS Nguyễn Xuân Thắng nhận định. 

Nhấn mạnh các yêu cầu, nhiệm vụ trong thời gian tới, GS.TS Nguyễn Xuân Thắng cho rằng, Quảng Ninh cần tiếp tục quán triệt, vận dụng sáng tạo đường lối, chủ trương của Đảng, đặc biệt là tinh thần Nghị quyết số 57-NQ/TW của Bộ Chính trị vào điều kiện cụ thể của địa phương. Tỉnh cần phải coi việc phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số, xây dựng con người không chỉ là một trụ cột kinh tế - xã hội - kỹ thuật, mà là đột phá chiến lược về thể chế, về mô hình phát triển, về xây dựng Đảng và hệ thống chính trị. “Phải phát triển đồng bộ hạ tầng khoa học công nghệ và hạ tầng số xứng tầm “hạ tầng chiến lược” mới của Quảng Ninh. Xây dựng và vận hành hiệu quả hệ sinh thái đổi mới sáng tạo và khởi nghiệp sáng tạo mang bản sắc Quảng Ninh. Đặc biệt chú trọng phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao, xây dựng con người Quảng Ninh xã hội chủ nghĩa trong kỷ nguyên số. Đây là điểm mấu chốt quyết định thành công của mọi chiến lược phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số”, GS,TS Nguyễn Xuân Thắng nhấn mạnh.

Đại biểu tham luận tại hội thảo

Đại biểu tham luận tại hội thảo

Với ý nghĩa đó, GS,TS Nguyễn Xuân Thắng đề nghị các đại biểu tập trung thảo luận để cụ thể hóa tinh thần Nghị quyết 57-NQ/TW và các định hướng mới của dự thảo Văn kiện Đại hội XIV vào điều kiện Quảng Ninh; tổng kết, làm sâu sắc hơn những cách làm hay, những mô hình mới của tỉnh để khoa học – công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số gắn với chuyển đổi xanh, chuyển đổi năng lượng và phát triển nguồn nhân lực thực sự trở thành “đột phá của đột phá” của tỉnh Quảng Ninh trong kỷ nguyên phát triển mới.

Tham luận tại hội thảo, đại diện lãnh đạo các ban, bộ, ngành Trung ương, các chuyên gia, nhà khoa học, nhà quản lý đã phân tích rõ mối quan hệ hữu cơ giữa ba trụ cột: khoa học - công nghệ, đổi mới sáng tạo và con người. Các ý kiến cho rằng, cuộc  Cách mạng công nghiệp lần thứ tư, đặc biệt là những đột phá về trí tuệ nhân tạo, dữ liệu lớn, Internet vạn vật, chuỗi khối, sinh học, vật liệu mới, năng lượng sạch,… đang làm thay đổi các phương thức sản xuất, kinh doanh, quản trị và đời sống con người. Nhiều quốc gia lớn đi trước coi khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số là “bệ phóng” chiến lược để đột phá, tập trung đầu tư rất lớn cho hạ tầng số, trung tâm dữ liệu, nhân lực chất lượng cao, phát triển hệ sinh thái khởi nghiệp sáng tạo; đồng thời xây dựng văn hóa đổi mới, tinh thần dám nghĩ, dám làm, dám chấp nhận thách thức và rủi ro.

Các chuyên gia, nhà khoa học thảo luận bàn tròn tại hội thảo

Trên cơ sở làm rõ thực trạng, những thế mạnh, cùng với cơ hội và thách thức trong phát triển KHCN, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số của tỉnh Quảng Ninh, các tham luận cho rằng, trong thời gian qua, Quảng Ninh đã và đang kiên định triết lý phát triển lấy con người là trung tâm, là chủ thể, là nguồn lực chủ yếu và là mục tiêu của phát triển; lấy khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số là động lực then chốt; là con đường ngắn nhất để hội tụ, lan tỏa, và bứt phá đi lên. 

Tuy vậy, so với yêu cầu của kỷ nguyên mới, tiềm lực khoa học công nghệ của tỉnh Quảng Ninh, nhất là ở cấp độ doanh nghiệp chưa tương xứng với quy mô nền kinh tế; tỷ lệ doanh nghiệp khoa học công nghệ, doanh nghiệp đổi mới sáng tạo, doanh nghiệp khởi nghiệp còn khiêm tốn; nguồn nhân lực chất lượng cao, đặc biệt trong các lĩnh vực công nghệ nền tảng, công nghệ lõi như trí tuệ nhân tạo, bán dẫn, sinh học, an ninh mạng… còn thiếu và chưa đồng đều; khoảng cách về chuyển đổi số giữa đô thị và nông thôn, miền núi, hải đảo còn khá lớn; văn hóa đổi mới sáng tạo, văn hóa chấp nhận rủi ro để sáng tạo chưa thật sự lan tỏa sâu rộng trong toàn xã hội.

Gợi mở chính sách, mô hình thực tiễn và giải pháp phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số, xây dựng nguồn nhân lực Quảng Ninh, các chuyên gia trao đổi nhiều định hướng chính sách, giới thiệu những mô hình thực tiễn hiệu quả, thảo luận các giải pháp khả thi phục vụ cho sự phát triển của tỉnh Quảng Ninh trong giai đoạn tới.